پارس

در سال 1628،شاهزاده خرم، نوه ي اکبر(اكبر خود فرزند همايون شاه بود) ، پايتخت خود را ازآگرا به دهلي منتقل كرد. وي همان شاه جهان معروف (همسرممتازمحل)است. پايتخت وي، شهر هفتم دهلي، شاه جهان آباد نام گرفت. محل حكومت وزندگي وي دراين شهر، قلعه ي سرخ (رد فورت) يا به زبان هندي"لال كيلا "بود.

اين قلعه ی مستحكم به شكل يك هشت ضلعي نامنظم ازسنگ هاي قرمزرنگ دركناررود يامونا(به منظور ايجاد مانعي براي دشمنان به هنگام جنگ ) بنا گرديد وبه وسيله ديواري بطول 4/2 كيلومتر محصورگشته است.ساخت اين دژپرابهت در سال 1648، نه سال پس از تغيير پايتخت ازآگرابه دهلي به دستورشاه جهان و اين بارهم به دست معماران مسلمان آسياي مركزي به اتمام رسيد. البته بد نیست بدانیم که درمعماری هندگنبدهای کوچک وسفید روی سردراصلی هربنا نمایانگرتعداد سالهای ساخته شدن هربناست.حال به عکسی که ازسردرگرفتم دقت کنید تعداد این گنبد ها ۷ عدد است یعنی هفت سال.اما متاسفانه در تمام منابع و بروشورهای رایج مربوط به این بنا عدد ۹ ذکر شده.(حتی اگر منظور ۹ سال پس از ورود شاه به دهلی بوده ٬بازهم می توانند دقیقا به طول زمان ساخت اشاره کنند.)

قلعه سرخ داراي دو مدخل اصلي دهلي گيت و لاهوري گيت است كه در مقابل بازار معروف چندي چوك قرار گرفته اند.ازمكانهاي ديدني داخل قلعه تالارعام، تالارخاص(كه ازمرمرسفيد ساخته شدو تقريبا دركنارهم ساخته شده اند) و ديوان رنگ است .

در ضمن چند سال بعد شاه جهان مقتدر،توسط پسر ظالمش اورنگ زيب از سلطنت خلع و به زنداني در آگرا منتقل شد ،شايد دليل اينكه شاه جهان هرگز نتوانست براي خود مقبره اي همتاي مقبره ي همسرش(ممتاز محل ) اما با مرمرسياه و درديگركران رود جمنا بسازد ،همين مساله ي اسارت وي باشد !

  ناگفته نماند كه  نادر  شاه افشار در سال 1793، از ناحيه ي  شمال هند بر محمد شاه در قلعه ی سرخ تاخته وپس از فتح قلعه ،غنائم گرانبهايي (كوه نور و درياي نور) رابه يغما برده و شمار کثيري ازساکنان دهلي را به قتل رساند .چرا كه در زمان اورنگ زيب ،پايتخت به دشت دكن انتفال يافت و پس ازمرگ وي ودرزمان حمله ي نادر،دهلي به وسيله ی درباريان و شاهزادگان اداره مي شد.

در حال حاضر موزه ي جنگ درطبقه ي فوقاني يكي از سردر هاي داخلي قلعه احداث گرديده كه در آن مجموعه اي از سلاح هاي سرد مربوط به جنگ هاي هند ي هاوسلاح هاي گرم  دولت بريتانيا درمعرض بازديد عموم قرارگرفته است.درضمن اثري ازرود يامونا (در كنار قلعه ) ديده نمي شود .قلعه ازشرق به بازارچندي چوك ،ازغرب به اتوبان رينگ رود و ازدو جانب شمال و جنوب به دو خيابان فرعي بين بازار و رينگ رود منتهي مي شود.